چرا غروب آسمان قرمز است؟

غروب سرخ نام زیبا با آن همه رنگ‌های به هم آمیخته و مواجش یکی از دلپذیرترین مناظر طبیعی است. به هنگام تماشای این منظره شاید هم به خود گفته باشیم «خورشید قرمز شده است»
البته باید بدانیم که این خود خورشید نیست که هنگام غروب قرمز می‌شود بلکه این تنها نظر ماست که در آن لحظه‌‌ی خاص، خورشید را بدینگونه جلوه‌گر می‌یابیم. آری، درست در همان لحظه‌ای که خورشید به نظر ما قرمز رنگ می‌آید، مردمی که هزاران فرسنگ در جهت غرب از ما دورند، هرگز آن را به این رنگ نمی‌بینند. تنها چیزی که به هنگام غروب فرق کرده. و باعث رنگ قرمز خورشید شده، مسافتی است که نور آفتاب باید آن را در داخل اتمسفر یا جو زمین بپیماید، چه هر اندازه که خورشید از افق پایینتر می‌رود مقدار مسافتی را که نور در جو می‌پیماید، بیشتر می‌شود. اکنون بخاطر می‌آوریم که نور آفتاب ترکیبی است از نورهای رنگارنگ، نور آفتاب به طور عادی به نظر ما سفید جلوه می‌:ند ولی چون جو زمین، یعنی هوای گرادگرد آن از ذرات هوا، غبار، بخار آب و سایر اجسام ناخالص مملو است، از اینرو نوری که از آن عبور می‌کند، به وسیله‌‌ی این ذرات به رنگهای گوناگونی منعکس می‌شود. اتمسفر یا جو زمین به گونه‌ای است که نور بنفش، ابی و سبز را بیشتر از نور قرمز و زرد منتشر می‌کند. از این رو چون خورشید در افق رو به پایین می‌رود، جو زمین رنگهای قرمز و زرد را بیشتر در خود نگه داشته، بیشتر آنها را به دید ما می‌آورد. پس به همین دلیل است که افق هنگام غروب به رنگ قرمز جلوه‌گر می‌شود در ضمن، همین سیستم خاص نورافشانی که در جو زمین وجود دارد، برای ما مطلب دیگری را نیز روشن می‌سازد. آن اینکه چرا ما آسمان را آبی می‌بینیم؟ نور بنفش و آبی دارای امواجی کوتاه هستند یعنی حدود ده مرتبه سریعتر از امواج قرمز در جو زمین پخش می‌شوند. این نکته می‌رساند که اشعه‌ی قرمز خود بطور مستقیم در جو زمین حرکت می‌کنند، ولی امواج آبی باید به وسیله‌ی ذرات هوا، آب و غبار پخش گردند. پس وقتی که ما سر به آسمان بلند می‌کنیم، در حقیقت امواجی را می‌بینیم که بدین گونه پخش شده‌اند. آن‌گاه از همین رو است که آسمان به نظرمان آبی رنگ می‌نماید.

رنگ سرخ طلوع یا غروب خورشید، اثر نوریِ مکمل رنگ آبیِ آسمان است. نور مستقیم پراکنده نشده‌ی خورشید موقع ورود به جو تقریباً سفید است، ولی پس از ورود به جو، به علت پراکندگی ریلی، به ترتیب نسبت زیادتری از رنگ های بنفش، آبی و سبز از امتداد مسیر حذف می شوند. بنابراین، نوری که پس از طی مسیر جوی طولانی باقی می‌ماند به رنگ نارنجی و سرخ دیده می‌شود. هر ناظری که نور مستقیم خورشید را در طولانی ترین مسیر جوی مشاهده کند، یعنی به هنگام طلوع یا غروب و وقتی که خورشید درست در افق ظاهر می شود، آن را سرخ رنگ می بیند.

سایر سئوالات